Город княгини Ольги: Псков

De stad van vorstin Olga: Pskov

In mijn vorige post had ik jullie beloofd nog iets te gaan schrijven over Pskov, de stad waar ik vorig weekend met een vriendin verbleef. Helaas heeft deze post wat vertraging opgelopen, maar hier is 'ie dan toch!

Na een dagje buiten de stad doorgebracht te hebben, was het dan zaterdag tijd om de stad Pskov zelf te bekijken. We stonden vroeg op, want om 17u zouden we met een busje terugkeren naar Petersburg (de busrit duurde 4,5 uur).

Pskov behoort tot de oudste steden van Rusland: de stad wordt al in de kronieken vermeld in 903, wanneer een Kievse prins de tot het orthodoxisme bekeerde vorstin Olga trouwt. Deze St. Olga was in de buurt van Pskov geboren en wordt daarom in de stad nog flink vereerd: in elke kerk in de stad (en dat zijn er heel wat!) vind je wel een icoon van deze heilige.

St. Olga

In de 12de en 13de eeuw maakte de stad soort van deel uit van de Novgorodse Republiek, maar behield wel het recht eigen prinsen te verkiezen. Nadat de stad in 1241 voor een paar maanden bezet wordt door Duitse kruisvaarders (om vervolgens door Aleksandr Nevskij bevrijd te worden), kiest de stad de Litouwse prins Dovmont tot vorst. Onder diens bewind krijgt de stad uitgebreide verdedigingswerken en wordt het kremlin van de stad uitgebreid (de uitbreiding heet ook nog steeds 'Stad van Dovmont').
Pskov wordt langzaamaan steeds zelfstandiger, sluit zich aan bij de Hanze-liga en in 1348 erkent Novgorod haar onafhankelijkheid. De nieuwe Pskovse Republiek heeft eenzelfde staatsindeling als Novgorod: de republiek wordt door een gekozen prins geleid, maar deze prins heeft in feite enkel de functie van legeraanvoerder. De hoogste beslissingen worden genomen door de вече (vetsje), een volksvergadering die op elk willekeurig moment bijeen kon worden geroepen. Zij verzamelden zich dan naast de enorme Drie-eenheidkathedraal in het Kremlin.

Zo moet het kremlin eruit hebben gezien: links de kathedraal met daarvoor de tribunes van de vetsje en rechts de Stad van Dovmont

Gedurende haar onafhankelijkheid wordt de stad vaak belegerd: andere Russische staatjes zien de stad als een poort naar Europa, Europa ziet het als een westelijk bastion van de Russen. De stad bouwt daarom enorme verdedigingswerken en wordt bijna onneembaar: in de 15de eeuw doorstaat de stad alleen al 26 belegeringen!
Aan de onafhankelijkheid komt een eind wanneer de republiek door Moskou geannexeerd wordt in 1510. Nobelen werden gedeporteerd en aan het 'democratisch' systeem komt een einde.
Wanneer als gevolg van de Noordse Oorlogen de grens naar het westen verschuift, verliest de stad haar strategische functie en raakt zij in verval. Tijdens de Februarirevolutie doet de tsaar in Pskov troonsafstand en onder Sovjetbewind worden veel in verval geraakte bouwsels gesloopt en vervangen door nieuwe gebouwen.

Voor de toerist biedt de stad veel interessante bezienswaardigheden. Het hoogtepunt is natuurlijk het Pskovse kremlin, wat door de locals кром (krom) wordt genoemd. Het kremlin ligt op het punt waar twee rivieren samenvloeien en wordt gedomineerd door de enorme Drie-eenheidkathedraal. Dit monstrueuze gevaarte is lang en smal en binnenin de kerk word je geconfronteerd met enorme zuilen en bizar hoge plafonds. Verder kun je het kremlin rondlopen, de opgravingen in de Stad van Dovmont bekijken en één van de torens beklimmen (je krijgt dan een zaklampje mee, omdat het pikkedonker is in de toren!). Tot slot kun je een klein museumpje bekijken, dat naast wisselende tentoonstellingen, het paleis van de 'burgemeester' van de stad onder het Moskouse bewind toont.

Kathedraal

Uitzicht op het kremlin vanuit één van de torens. Links de bevroren rivier, rechts de kathedraal en daarvoor de opgravingen in de Stad van Dovmont

Verder ligt in de stad het Мирожский Монастырь (Mirozjskij-klooster). Dit eeuwenoude klooster bevat - naar verluidt - de mooiste fresco's van heel Rusland. Helaas is het ons niet gelukt dit klooster te bezichtigen, dus verder kan ik hier niet veel over vertellen.
Tot slot bevinden zich in de stad heel veel kerkjes. Deze maken het heel aangenaam om doelloos door het stadscentrum te slenteren: je komt altijd wel een nog onbekend oud kerkje tegen!

Een kerkje

Helaas moesten we zaterdag om 17u weer weg. Met een Ford-busje van de maatschappij Auto-Graf (goed gekozen naam, overigens :P) reden we over de met kuilen bezaaide wegen van Rusland richting Petersburg. Het busje was voorzien van een tv-tje, waarop de film Золотой Телёнок ('Het Gouden Kalf') werd vertoond. Dit is de verfilming van een boek van het schrijversduo Ilf en Petrov, dat ik gelezen heb. Het spreekt voor zich dat ik tijdens de rit heb genoten van de film (het moet opgemerkt worden dat het landschap van deze streek na een half uur wel redelijk eentonig wordt: berkenbossen, velden, sneeuw...).