maandag 4 maart 2013

Ты не пройдёшь!

You shall not pass!

En dan nu mijn tweede post over mijn bliksembezoek aan Moskou.

Zaterdag konden we lekker uitslapen in het hostel, ontbeten en vertrokken naar dé bezienswaardigheid van Moskou: het Kremlin!

Kremlin
Ten eerste: zeer veel oude Russische steden hebben een Kremlin (Кремль). Het is in feite niets anders dan een ommuurd gebied, waarbinnen zich meestal kerken, paleizen en andere belangrijke gebouwen bevonden. Het had dus min of meer dezelfde functie als een acropolis in een Griekse stad.
Het Moskouse Kremlin ligt op een heuvel die al minstens sinds de 11de eeuw door Slavische volkeren wordt bewoond. Tot de 14de eeuw stond dit gebied bekend als "de grad van Moskou". Een grad is simpelweg een omheind stuk land (het woord is ook verwant aan het Nederlandse gaard). Pas sinds de 14de eeuw wordt het Kremlin genoemd.
Oorspronkelijk is het Kremlin geheel van hout gemaakt. Het wordt in de 13de eeuw door de Mongolen afgebrand en dan herbouwd, wederom met hout. Pas in de 14de eeuw worden de muren herbouwd met steen en dan weet het Kremlin ook een aanval van de Mongolen te weerstaan. In deze eeuw worden ook veel kerkjes gebouwd, waarvan er slechts één de 20ste eeuw heeft gehaald, om vervolgens in 1933 door de Sovjets te worden gesloopt.

Kremlin in 1663
Tijdens de Tijd der Troebelen (1598-1613; de periode tussen twee tsarendynastieën waarin Rusland getroffen werd door hongersnoden, burgeroorlog en buitenlandse invasies) bezetten Poolse troepen twee jaar lang het Kremlin, om eruit te worden getrapt door een vrijwilligersleger van de prinsen Pozjarski en Minin, waarna een nieuwe tsaar kon worden gekroond. Dit luidde het begin van het einde van de Tijd der Troebelen in.
Onder de nieuwe tsarendynastie, de Romanovs, beleeft het Kremlin een periode van verval (na de stichting van St. Petersburg in 1703), maar daarna juist een periode van vernieuwing. Catharine de Grote geeft opdracht om een nieuwe keizerlijke residentie in het Kremlin te laten bouwen, maar door geldgebrek komt dit plan niet echt van de grond. Vervolgens worden tijdens de Franse invasie in 1812 delen van het Kremlin opgeblazen door de terugtrekkende Fransen. Als tsaar Nicolaas I aan de macht komt, vinden de grootste veranderingen plaats: hij laat het barokke paleis uit 1750 slopen en laat een groter paleis bouwen, dat het Winterpaleis in Petersburg naar de kroon moest steken.

Als de Sovjets aan de macht komen, wordt Moskou weer de hoofdstad en verandert het Kremlin in het bolwerk van de Sovjetmacht. Lenin kiest het Senaatsgebouw als residentie en ook Stalin woont in het Kremlin. Deze laatste laat alle tsaristische symbolen verwijderen en vervangt zo dus bijvoorbeeld de gouden adelaars op de torentjes van het Kremlin door de kenmerkende rode sterren. Veel kerken worden gesloopt en tot 1955 is het gebied "off limits".

Rode sterren op de Kremlintorens
Gelukkig is sindsdien het Kremlin weer open voor toeristen. Althans, een deel, zoals we merkten toen we het complex bezochten: aan de noordkant van het Kremlin liggen enkele regeringsgebouwen, waaronder de residentie van de Russische president en daarnaast is het Kremlinpaleis ook niet open voor bezoekers. We merkten dit allemaal snel genoeg toen we richting een paar van deze gebouwen liepen. Het stond nergens aangegeven, maar zodra we de stoep afliepen langs de straat waarlangs je binnenkomt, blies meteen een patrouillerende agent op een fluitje en gebaarde dat we niet verder konden dan dat. Toen zijn we de kerkjes maar gaan bekijken.
Het Kremlin kent nog een hoop kerkjes, allemaal oud en mooi versierd met prachtige iconen. Één van de kerken functioneert als een soort voorloper van de Petrus-en-Pauluskerk in Petersburg (hier heb ik al eens over verteld) in de zin dat hier vóór Peter de Grote alle tsaren werden begraven.



Regeringsdingen in het Kremlin

Al met al zijn we ongeveer anderhalf uur in het Kremlin geweest, schat ik zo. Daarna gingen we ons even opwarmen met een kop thee in een restaurantje en hebben weer wat doelloos door de stad geslenterd. Om 1.10 's nachts vertrok mijn trein weer naar Petersburg en zondag om 9.30 was ik weer in het Северная Венеция (Venetië van het Noorden).

Geen opmerkingen:

Een reactie posten