Петропавловская Крепость

De Petrus- en Paulusvesting

Ik zit al een week in Petersburg. Een intensieve week, mag ik wel stellen. Naast colleges (die heel leuk zijn!) bezoeken, heb ik natuurlijk ook al veel bezienswaardigheden aangedaan. Vorige post schreef ik al over de Spas-na-Krovi en deze post zal ik wijden aan de oudste plaats in de stad: de Petrus- en Paulusvesting.

De geschiedenis van Sint-Petersburg begint met de bouw van het Petrus- en Paulusfort. In 1703, tijdens de Grote Noordse Oorlog tussen Rusland en Zweden, dat toen nog dit gebied in handen had, wist een Russische vloot de Zweedse te verslaan bij het fort Nyenschantz, dat t.o.v. de P&P-vesting iets verder stroomopwaarts lag. Dit was de eerste Russische maritieme overwinning. Russische troepen namen het Zweedse fort in en kregen zo controle over het gebied waar tegenwoordig Sint-Petersburg ligt.
Peter de Grote wilde zijn controle over dit gebied, de monding van de rivier de Neva, versterken door een nieuwe stad te stichten. Hij speurde de delta af en besloot dat een klein eilandje, aan de noordkant van de rivier, genaamd Заячий Остров ('Hazeneiland'), de ideale plaats was om een nieuwe vesting te bouwen. Het voormalige Zweedse fort werd afgebroken en van de materialen werd het nieuwe fort gebouwd.
Aanvankelijk werd het fort van hout gemaakt, maar binnen enkele decennia was al het hout door steen vervangen.
Nu het gebied verdedigbaar was, kon de bouw van de nieuwe stad beginnen!

Bouwplan voor de stad uit 1720. Het rode eilandje is het Petrus- en Paulsfort

Het is zeer aangenaam om door het fort te wandelen. De entree is in principe gratis, dus het is geschikt voor een gezellige Spaziergang. Verder is één van de belangrijkste poorten van het fort, de Neva-poort, ook gratis. Deze poort was vroeger geducht, omdat via deze poort politieke gevangenen het fort uit werden geleid om vervolgens op de boot te worden gezet naar een gevangenis bij het plaatsje Schlisselburg, waar de omstandigheden uitermate slecht waren. Verder staan in de poort allerlei waterstanden aangegeven van grote overstromingen die de stad vroeger teisterden. Onder hen de recordoverstroming van 1824, waarop Poesjkins "De Bronzen Ruiter" (Медный Всадник) is gebaseerd.

Neva-poort

Maar enfin, als je de twee belangrijkste bezienswaardigheden van het fort wil zien, word je toch gedwongen een mager bedrag van 5 euro neer te leggen. Voor dit geld kun je de kathedraal en het Troebetskoj-bastion zien.
Het Troebetskoj-bastion is niet zeer indrukwekkend, maar toch wel interessant om te bezoeken. Dit is het zuidwestelijke bastion van het fort en werd tussen halverwege de 19de eeuw en pak-'m-beet 1924 gebruikt als gevangenis. Hier zaten de leden van de terreurgroep Народная Воля, die tsaar Aleksandr II hadden opgeblazen, vroege communisten, de schrijver Горький (Gorki), de oudere broer van Lenin, de communist Троцкий (Trotskij) en leden van de Voorlopige Regering gevangen.

Het meest imposante is toch wel de Petrus- en Pauluskathedraal. Helaas stond dit gebouw in de steigers toen we het bezochten, maar we imposante Sjpil (torenspits) was dat gelukkig niet. Fier torende de gouden torenspits uit boven de omringende gebouwen. Interessant is dat bovenop de torenspits een kruis en een engel staan. In de loop der tijd is deze versiering al meerdere malen eraf gedonderd en tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikten de Duitsers deze opvallende toren als richtpunt voor hun artillerie, waardoor de Russen genoodzaakt waren de toren donkergrijs te schilderen.

Kathedraal in de steigers

De kerk zelf is behoorlijk leeg, op een imposante gouden iconostase na. Voor de rest is deze kerk de rustplaats van alle tsaren sinds Peter de Grote. Het is dus mogelijk om de graven van bekende tsaren als Peter de Grote zelf, Catharina II, Aleksandr II te bekijken. In een aparte ruimte liggen de laatste resten van Nicolaas II, de tsaar die in Ekaterinboerg door de Bolsjewieken werd neergeschoten en daarmee dan ook de laatste tsaar was. In 1998 zijn zijn overblijfselen naar Petersburg vervoerd en is hij hier herbegraven. Plakkaten aan de muren herinneren aan zijn vrouw en kinderen, waaronder Anastasia.

Graf van Peter de Grote

Graf van Nicolaas II

Panorama vanaf de steiger bij de Nevapoort